door Jeroen de Vreede
Zwartrijders zijn in toenemende mate verantwoordelijk voor het geweld en overlast op de
Zoetermeer Stadslijn. De overlast en vernielingen door rondhangende jongeren zijn de afgelopen
maanden juist afgenomen. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van de Spoorwegpolitie. De dienst
registreert gemiddeld dertien gewelddadige incidenten op de lijn Zoetermeer-Den Haag per maand.
Bij de spoorwegpolitie kwamen de afgelopen zeven maanden 36 meldingen binnen van geweld rond de
identiteitscontrole van zwartrijders. Dat zijn ruim vijf gevallen per maand. Vorig jaar leverde
de controle van zwartrijders gemiddeld drie keer per maand een gewelddadige situatie op.
De spoorwegpolitie schrijft de stijging toe aan de verscherpte kaartcontrole op de
Zoetermeerlijn. “Het aantal kaartcontroles ligt nu al boven het aantal van vorig jaar”, aldus
een woordvoerder. Ze benadrukt dat het aantal meldingen van andersoortig geweld in de afgelopen
maanden juist is afgenomen. Overlast door rondhangende jeugd, vernieling en geweld met letsel
zijn minder gerapporteerd. “Het totaal aantal meldingen blijft hierdoor gelijk, maar de teams
melden een groeiend gevoel van onveiligheid”.
De cijfers sluiten aan bij de gegevens die de Nederlandse Spoorwegen gisteren bekendmaakte.
Daaruit blijkt eveneens een toenemend aantal geweldsincidenten door de aangescherpte controle
van zwartrijders. In zestig procent van de gevallen heeft agressie te maken met zwartrijden.
“De opzet van de Zoetermeer Stadslijn nodigt uit tot zwartrijden. Het is een traject met veel
haltes en korte afstanden”. Volgens haar ligt het probleem vooral bij groepen jongeren die ‘s
middags en ’s avonds de trein gebruiken als hangplek. De vakbond VVMC eist dat de NS zo spoedig
mogelijk extra maatregelen neemt. Desnoods moeten er maar particuliere beveiligingbedrijven
worden ingeschakeld.
Op de Sprinters in Zoetermeer rijden geen vaste conducteurs. De controle wordt uitgevoerd door
‘vliegende teams’, die telkens van trein wisselen. Ook de spoorwegpolitie surveilleert, maar de
dienst kampt (net als de conducteurs; MB) met een personeelstekort. De woordvoerder ontkent dat
hierdoor de hulpverlening in gevaar komt.
Letterlijk bericht Haagsche Courant
editie Zoetermeer
Agressie in trein explosief gestegen
door Olof van Joolen en Kees Wessels
De agressie in de trein loopt de spuigaten uit. In het eerste kwartaal van dit jaar steeg het
aantal incidenten met 50 procent in vergelijking met dezelfde periode in 2001. Op de
Zoetermeerlijn weigeren machinisten zelfs al te vertrekken of laten ze niemand meer instappen.
In het eerste kwartaal dit jaar deden zich verspreid over het land 2400 incidenten voor, blijkt
uit interne NS-stukken. Voor het leeuwendeel – bijna 70 procent – zijn het zwartrijders die
agressief zijn tegen NS-personeel. De categorie reizigers die opzettelijk gevaarlijke situaties
veroorzaken, stijgt het snelst. Maar ook het aantal meldingen over agressie door drank- en
drugsgebruik groeit per kwartaal.
De meeste meldingen komen van conducteurs. Hoewel dat niet uit de meldingen blijkt, is het
volgens de vakbonden op de Zoetermeerlijn het ergst. Op deze lijn – een rondje tussen Den Haag
en Zoetermeer – is de conducteur geschrapt. Onlangs werd in een trein op deze lijn een remkraan
losgedraaid. De machinist ontdekte het op tijd en kon een ongeluk voorkomen. “Een groep
vandalen heeft de speciale sleutel bemachtigd die toegang geeft tot de cabine van de
machinisten”, zegt D. Cijs, bestuurder van de vakbond VVMC. “Ze gaan in de lege cabine aan de
achterkant van de trein en halen daar levensgevaarlijke zaken uit. Elke dag ben ik bang dat het
vreselijk misgaat.”
De plaatselijke ondernemingsraad (OR) heeft de NS-directie gevraagd snel in te grijpen. Zij wil
dat er voorlopig twee conducteurs op elke trein rijden. Als er niet genoeg mensen beschikbaar
zijn, moet veiligheidspersoneel bijspringen. Eerder heeft de NS ’s avonds beveiligingsmensen
ingezet, maar daar is na een half jaar een einde aan gekomen. Ook moet de nachttrein in het
weekeinde worden geschrapt als de uitgaansgelegenheden in Zoetermeer niet willen meehelpen,
stelt de plaatselijke OR.
De NS heeft beloofd in december met maatregelen te komen. Volgens de bonden is wachten niet
meer mogelijk, omdat het aantal zwartrijders door de gebrekkige controle is gestegen tot circa
30 procent. Machinisten zijn de agressie zat. Een aantal rijdt zijn dienst, stopt op alle
stations, maar doet nergens de deuren open zodat niemand kan instappen.
Letterlijk bericht Algemeen Dagblad
Beide berichten toegevoegd op 22 augustus 2002