door Gé Ansems
De Vereniging Terra Kunstprojecten presenteert tijdens de Open Atelierdagen een aanzet voor de
Sprinterlijn. Een project met onder meer virtuele stations waar je niet kunt in- of uitstappen.
De deelnemers hebben hun ideeën gevisualiseerd met behulp van maquettes, die worden
tentoongesteld.
Sinds de laatste expositie in het nadien opgeheven kunstcentrum aan de Van Leeuwenhoeklaan, in
januari vorig jaar, is het stil geworden rond Terra Kunstprojecten. De vereniging heeft zoals
dat heet een sabbatsjaar gehouden. Nu treedt Terra, die vooral bekendheid verwierf met
grootschalige kunstevenementen, weer in de schijnwerpers. Maar in tegenstelling tot de vorige
keer niet met een afgerond project, maar met een idee voor een project rond de Sprinterlijn, dat
met maquettes is gevisualiseerd, zodat het publiek er tijdens de Open Aterliersdagen (morgen
en overmorgen) al kennis van kan nemen. De tentoonstellingop het Nicolaasplein 3 is beide dagen
te bezichtigen van 11 tot 17 uur.
De acht leden van Terra, die het project dragen, willen onder meer extra stations langs de
Sprinter neerzetten. Maar dan wel virtuele stations, waar je niet kunt in- of uitstappen. Het
plan is echter nog niet uitgewerkt, het gaat nog om een eerste aanzet. Bovendien hebben niet
alle deelnemers een ontwerp gemaakt voor een station. Dick de Rooij heeft van de gelegenheid
gebruikgemaakt zijn visie te geven op de problemen bij de NS. Hij presenteert een maquette met
bogen die achter elkaar staan opgesteld. De bogen vormen samen een soort schelp. Onder de bogen
staat een frame van een gebouw, dat in elkaar dreigt te zakken. In het gebouwtje staat een
kleine klok, waarvan de wijzers op vijf voor twaalf staan. “Het is een noodkreet,”
verduidelijkt De Rooij. “Ik vind het een grondrecht van de mens op het spoor en bus te reizen.
Je ziet nu de aftakeling van het spoor, de vertragingen, mankementen aan het materieel en het
tekort aan personeel.”
Wietske Zwetsloot, de expositie wordt gehouden in haar atelier, wil een denkbeeldig statin in de
lucht hangen bij de uiterste punt van de golfbaan, daar waarde Sprinter richting Den Haag
Zoetermeer verlaat. “Elk station is het begin van een nieuwe wereld,” stelt zij. “Het is een
andere plek, dan waar je bent ingestapt. Mijn stations nodigen mensen uit een fantasiewereld
binnen te gaan. Ik zou de reizigers willen uitnodigen hun reactie per brief of via e-mail naar
Terra te sturen. En die teksten wil ik dan publiceren in de gratis kranten Metro en Sp!ts.”
Hologram
Haar maquette bestaat uit een landschap met rails onder een boodg waaraan een transperant
gebouwtje hangt.Het is bedoeld als een voorbeeld. Ze zou het liefst haar station met een
hologram visualiseren, die boven de rails wordt geprojecteerd. “het is de bedoeling om de NS te
benaderen voor ons project,” zegt Wietske. “Normaal gesproken presenteren we pas een project als
het gereed is. Nu laten we slechts ideeën zien of ze nu uitvoerbaar zijn of niet. We proberen
voor het weekend wel mensen uit te nodigen, die eventueel zouden kunnen helpen aan geld te komen.
De NS hoeft niet alleen te betalen, de gemeente en andere sponsors zouden ook kunnen bijdragen.
Anderzijds is de Sprinterlijn het beruchtste lijntje van Nederland. Met ons project zou de lijn
positief in beeld kunnen komen.”
Hetty Arens wil de gemeente vragen Zoetermeerders uit te nodigen een meubelstuk af te staan. Zij
wil die meubels aan palen hangen, die op een station of een terrein langs de rails worden
geplaatst. Tevens wil zij de deelnemende gezinnen laten portretteren. De foto’s moeten worden
opgehangen op een heel groot bord op het betreffende station of terrein. Arens wil zo
anonimiteit van de gezinnen, waarvan veel leden dikwijks treinen, opheffen.
Gerard Huis in ’t Veld toont een maquette van een bouwwerk van steigerbuizen (een klimrekachtige
constructie), waarmee het een station in de ruimte ’tekent’. De steigerbuizen omhullen niet,
maar zijnhet gebouw. Huis in ’t Veld heeft zijn gebouw, ‘architectuur van niets’ genaamd,
gesitueerd langs een nog niet bestaande spoorlijn in Noordhove.
Ivo van de Vet heeft een maquette gemaakt van een soort saloongevel. Het is bedoeld als
Western-station waarmee hij de ‘niet bestaande historie’ van Zoetermeer wil belichten.
Mick van der Wegen toont een ‘stationspodium’. Een plateau waaronder een ‘geheime’ werkplaats
zit. De wanden hebben roosters voor een afzuiginstallatie. Maar je kunt er niet in, je kunt je
alleen maar afvragen wat er zich in die ruimte afspeelt.
Yke Prins wil iets doen met de luchtverplaatsing die een rijdende trein opwekt. Zij wil langs
het spoor een grote doorzichtige langwerpige bak met een lengte van honderd meter plaatsen,
gevuld met veertjes. In de wanden zitten luchtgaten. Als een trein er langs rijdt, laat de
rijwind de veertjes bewegen. Op dat moment verandert het uitzicht van de reiziger. Fotograaf
Theo Janssen wil langs de Sprinterbaan een groot billboard neerzetten met een foto van een
akker, waarvan de voren zo zijn gesitueerd dat zij aan de horizon niet samenkomen zoals bij
normaal perspectief.
Aanvulling sitebeheerder
Dit iniatief verdient zeker steun! Het idee om een spoorlijn onderdeel te maken van zo’n groot
kunstproject, is nog niet eerder vertoond. Het laatst beschreven kunstoject, de foto,
symboliseert met de onnatuurlijk rechte voren uiteraard spoorrails.
Overigens bezitten veel van de stations op de Stadslijn een kunstoject. Lees hiervoor het
rondrit-verslag.