door Jeroen Kostense
De Nederlandse Spoorwegen hebben het Zoetermeerse particulier beveiligingsbedrijf Capricorn
ingehuurd om de agressie in de sprintertrein tegen te gaan. De maatregel is genomen naar
aanleiding van een reeks voorvallen waarbij agressieve reizigers vernielingen hebben aangericht
in de treinen. “Het is een gebaar naar de reizigers. “De NS wil aangeven dat het z’n uiterste
best doet om overlast weg te nemen”.
Stil zitten de passagiers in de Sprinter van Den Haag naar Zoetermeer voor zich uit te staren.
Het is vrijdagavond en voor een koopavond relatief rustig in de coupé. Als de machinist halt
houdt bij station Centrum West ontstaat wat geroezemoes onder het treinvolk. Oorzaak blijkt het
instappen van twee beveiligingsbeambten. Gehuld in een bruin leren jack en met een strakke blik
in de ogen paraderen ze door de treinstellen.
De Nederlandse Spoorwegen liet het toezicht op de Zoetermeerlijn tot nu toe over aan
controleteams, maar de overlast liep de laatste tijd de spuigaten uit. Volgens de NS is het een
kleine groep jongeren die zich schuldig maakt aan vernielingen en intimidatie.
De nieuwe beveiligers zijn sinds vorige week dinsdag op de perrons in de treinen aanwezig vanaf
een uur of vier tot de laatste trein is geweest. Deze aanpak wierp vijf jaar geleden bij
soortgelijke problemen op de Zoetermeerlijn vruchten af. “Het is voornamelijk een gebaar naar
de reizigers. De NS wil hiermee aangeven dat het zijn uiterste best doet om overlast weg te
nemen”, zegt Ingeborg Mooiweer, procesmanager treinpersoneel bij de NS.
Mooiweer benadrukt dat de beveiligingsbeambten er puur zijn om toezicht te houden. “Een
beveiliger mag niet dezelfde dingen doen als een conducteur. Zij zijn niet Beëdigd Opsporings
Ambtenaar, of wel BOA-bevoegd”. De mensen van Capricorn mogen dan ook geen kaartcontrole
uitvoeren of mensen van de trein zetten. Het gaat, volgens Mooiweer, met name om hun
aanwezigheid. “Er gaat een preventieve werking vanuit. Ze zijn een perfect verlengstuk om
vandalisme tegen te gaan”.
Regels
Voordat de NS de beveiligers op de Sprinter toeliet werden ze eerst op de hoogte gesteld van de
wet personenvervoer. Mooiweer: “Voor het bewaken van een trein gelden natuurlijk hele andere
regels dan bij de bewaking van een gebouw. Ze hebben een heel ander contact met de klanten”.
Ook wordt er met een vaste ploeg gewerkt. “Er zitten nu zes à acht in totaal op de trein. Zij
rouleren gedurende de tijd dat deze maatregel loopt. Een vaste ploeg is goed voor het
onderlinge contact en bovendien is het zo dat NS-personeel niet voortdurend aan nieuwe
beveiligers dingen over een trein hoeft uit te leggen”.
Positief
Een beveiligingsbeambte, die liever niet met z’n naam in de krant wil, vertelt dat hij het
‘belangrijk cindt om het gevoel van veiligheid weer bij de reiziger terug te brengen”.
“Ik vind het dan ook leuk om te merken dat, ondanks dat de maatregel pas drie dagen van kracht
is, veel mensen positief op onze aanwezigheid reageren en zeggen dat ze zich veel meer op hun
gemak voelen”.
De reizigers van vrijdagavond onderstrepen deze uitspraak. “Ik ben vanavond nog vrij laat
onderweg, omdat ik bij familie in Amsterdam ben geweest”. Zegt de bejaarde mevrouw de Jong.
“Het geeft me nu een veiligheid gevoel dat die meneer al een paar keer langs is gewandeld.
Hij houdt de boel goed in de gaten”. Ook de stuk jongere Shafira zegt blij te zijn met de extra
controle op de Sprinter. “Vooral ’s avonds is het een prettig idee dat iemand een oogje in het
zeil houdt. Je wordt vaak lastig gevallen.”
Een conducteur, die eveneens anoniem wil blijven, is maar wat blij met de komst van de extra
beveiliging. “Het is goed dat de NS met het inzetten van deze mensen ook aan het personeel
denken. Zo staan ook de beveiligers onderweg via een portofoon voortdurend in contact met de
spoorwegpolitie. Bij narigheid sta je er niet alleen voor”. De conducteur, die al negen jaar
werkzaam is op de Zoetermeerlijn, vertelt dat hij in al die jaren de mentaliteit heeft zien
verharden. “Maar we gaan niet bij de pakken neerzitten”, zegt hij strijdbaar.
“Als conducteurs vormen we een goed blok en zetten ons voor honderd procent in om deze lijn niet
achteruit te laten gaan”.
De ervaren rot ziet het niet somber in, maar dan moeten er, volgens hem, een aantal dingen
veranderen. “Meer ‘hangplekken’ voor de jongeren zou al veel uitmaken”, vindt de conducteur.
“Ook het beter laten afstemmen van de sluitingstijden van disco’s op treintijden is een goed
middel om vernielingen op stations tegen te gaan”.
Permanent
Op de vraag hoelang de beveiligers op de Sprinter blijven kan Ingeborg Mooiweer geen antwoord
geven. “Ik weet het simpelweg niet”, vertelt ze. “Over een paar weken hebben we een evaluatie
en dan nemen we een besluit”.
Mevrouw de Jong heeft haar oordeel echter al gevormd “Wat mij betreft blijven ze permanent
op de stadslijn. Het geeft de mensen een beschermd gevoel. Ik hoop dat de NS dat inziet”.